Page 153 - Kanyoning Türkiye

PAN DERNEĞİ Emre ERTÜRK
Organize olma dönemi

Artan popülariteye rağmen kanyoning sporu tüm doğa federasyonlarının kanyoning alt kurullarının 2010
dünyada 1990 lı yılların sonuna kadar dağcılık ve yılında bir protokol altında birleşmesinden meydana
mağaracılık cemiyetlerinin gölgesi ve hegamonyasında gelmiş olan Federasyonlararası Kanyon Komisyonu
kalmış ve bu nedenle de gelişmesi oldukça yavaş (CCI - Commission Canyon Interfederale) isimli bir çatı
olmuştur. Bu durum Amerikadaki modern kanyon örgüt haline dönüşmesi olmuştur.
sporunun öncülerinden kabul edilen Rich Carlson’ın
profesyonel kanyon rehberliğini bir adım öteye taşımak Aynı yıllarda dünyanın geri kalanındaki örgütlenme,
amacı ile 1999 da bir kaç arkadaşı ile beraber Amerikan uygulama, disiplin ve eğitim ise tamamen bu iki
Kanyoning Birliğini (ACA - American Canyoneering Amerikan ve Avrupa ekolü arasına sıkışmış ve yıllarca
Association) kurana kadar da bu şekilde devam bu şekilde devam etmiştir. 2014 yılına gelindiğinde ise
etmiştir. Bu birlik olma girişimi sayesinde kanyoning Fransızların önayak olması ile uzun süredir varlığına
en azından Amerika’da kendi ayakları üzerine kalkmış ihtiyaç duyulan bir olay gerçekleşmiş ve Uluslararası
ve sportif faaliyetlerine, rehberliğine ve eğitimine bazı Amatör Kanyoning Birliği, namı diğer IAAC (International
kurallar ve kaideler getirilmeye başlanmış ve hemen Association of Amateur Canyoning) kurulmuştur. Bu
2000 yılında literatürdeki ilk kanyon derecelendirmesi sayede hali hazırda Amerika ve Avrupa’dakilerin de dahil
ölçeği yayınlanmıştır. olduğu 9 ulusal temsilci örgüt (ABD, Fransa, İspanya,
Portekiz, Almanya, Belçika, Yunanistan, Japonya,
Brezilya) tek çatı altında toplanmıştır. Bu oluşum uzun
yıllardır usta-çırak ilişkisi şeklinde yapılan öğretimin
ve neredeyse her dernekte farklı uygulanan kanyon
içi iletişim tekniklerinin tüm dünyada standardize
edilmesi, beklentilere yanıt vermekten uzak kanyon
derecelendirme ölçeklerinin güncellenmesi gibi tüm
dünyada kanyoning sporuna gönül vermiş sporcuların
acil ihtiyaç olarak gördükleri konularda küresel bir
düzenlemenin getirilmesi konusundaki umutları
yeşertmiştir.

Günümüzde kanyoning halen çoğu ülkede dağcılık
Aynı dönemde Avrupalı kanyoning sporcuları da benzer ve mağaracılık federasyonları tarafından domine
sorunlarla uğraşıyordu. O dönem kanyoning sporunun edilmekte ve maalesef kendi bağımsız federasyonu
eski kıtadaki en önemli merkezi sayılan Fransa’da bile olmadığı için gelişmesi ve yaygınlaşması için ihtiyaç
hegemonya, dolayısı ile üvey evlat muamelesi devam duyduğu maddi ve manevi desteği yeterince
etmekteydi. Kanyoning ile ilgili faaliyetler 1988 yılından bulamamış, adeta üvey evlat muamelesi gören bir
itibaren Fransız Tırmanış ve Dağcılık Federeasyonu doğa sporu dalı statüsündedir.
(FFME) ile Fransız Mağaracılık Cemiyeti (FFS) ve Fransız
Alpin ve Dağcılık Federasyonu (FFCAM) nin oluşturduğu
bir ortak bir komisyona bağlı olarak organize edilmeye
başlanmış ve hatta kanyoning sporunun hala dünyanın
bir çok ülkesinde kabul gören 2003 yılında kaleme
alınmış Fransız kanyon derecelendirme ölçeği bile bu
federasyonların ismi ile anılmaktaydı. Her ne kadar
zamanla kanyoningin popülerliğinin artması sonucu
bu komisyon da genişleyip güç kazanmış olsa da
diğer doğa sporu federasyonlarının hegemonyasından
kurtulup kendi federasyonunu halen kurabilmiş değildir.
Kanyoning sporunun Avrupa’daki doğum yeri olan
Fransa da dahi günümüze kadar geçen süreç içinde
elde edilebilmiş olan tek kazanım söz konusu diğer

151